[Officium] Boże Ciało [Ant Vespera] Chrystus Pan, * kapłan na wieki według porządku Melchizedecha ofiarował chleb i wino.;;109 Miłosierny Pan * dał pokarm bojącym się Go na pamiątkę cudów swoich.;;110 Kielich zbawienia * wezmę i ofiaruję hostję chwały.;;115 Jako latorośle oliwne * dzieci Kościoła niech siądą w około stołu Pańskiego.;;127 Pan, który użyczył * pokoju granicom Kościoła, nasyca nas tłustością pszenicy.;;147 [Hymnus Vespera] {:H-Pangualingua:}v.Głoście usta cud bez miary Ciała, które pełne chwał I Krwi drogiej zbawcze dary. Którą, w okup dusz i ciał. Syn Dziewicy, za grzech stary, Król narodów, przelać chciał. _ Nam On dany, nam zrodzony Z Panny czystej, niby kwiat, Na tej ziemi zszedł zagony, Ziarno słowa siejąc w świat W końcu cudem, skryt w osłony. Zwieńczył okres swoich lat. _ Gdy ostatnia noc nastawa, Spoczywając z braćmi współ, Przy wieczerzy, według prawa, Z przepisanych mięs i ziół, Siebie Sam Dwunastu dawa Ręką swą na rajski stół. _ Słowo Ciało — chleb w ofierze Słowem w Ciało zmienia nam, Z wina — Krew się Chrysta bierze; Chociaż zmysł zadaje kłam, Sercom żądnym prawdy szczerze, Wiary głos wystarcza sam. _ Przed tak wielkim Sakramentem Komie głowy skłońmy wraz: Niech przed nowym Testamentem Starych praw ustąpi czas. Co dla zmyłów niepojętem. Niech dopełni wiara w nas. _ Ojcu z Synem, chyląc czołem, Hołd po wszystkie nieśmy dni: W pieniu wdzięcznem i wesołem Moc i sława niech Im brzmi: Pochodzący z Obu społem W równej niechaj będzie czci. Amen [Versum 1] V. Chleb z nieba dałeś im, alleluja. R. Wszelką słodycz mający w sobie, alleluja. [Ant 1] O jakoż słodki jest * Duch Twój, Panie, który chcąc okazać miłość swą dzieciom, zstąpiłeś z nieba, jako chleb najsłodszy, by łaknące napełnić dobrami, a bogacze z niczem puścić. [Oratio] Boże, któryś nam w tym cudownym Sakramencie zostawił pamiątkę Męki swojej, prosimy Cię, daj nam tak czcić świętą tajemnicę Ciała i Krwi Twojej, abyśmy skutki odkupienia w duszach naszych zawsze odczuwali. $Qui vivis [Invit] Chrystusa Króla uwielbiajmy, panującego nad Narodami: * Który spożywających go obdarza tłustością. [Hymnus Matutinum] {:H-Sacrissolemnis:}v. Radość się łączy ze świętym obchodem, I chwalba z serca się wznosi. Niechaj ustąpią występki dawne, bo wszystko staje się nowe. Serca i czyny i słowa. _ Święcimy pamiątkę ostatniej wieczerzy, W której, jak wiara nas uczy, Chrystus dał braciom baranka, przaśniki, Wedle praojców ustawy. _ A gdy spożyli baranka figurę, Wierzym, iż Ciało podał Pan uczniom, Podał tak wszystkim, jak i każdemu, Rękoma świętemi swemi. _ Dał tak ułomnym Ciało na strawę, Dał też i smutnym napój Krwi swojej. Mówiąc: Ten Kielich bierzcie, co daję, I wszyscy wraz pijcie z niego. _ Tak ustanowił tę świętą ofiarę, Której pełnienie zechciał powierzyć Samym kapłanom, bo im przystoi By brali i innym dawali. _ Pokarm anielski jest chlebem człowieka. Pokarm niebieski kres kładzie figurom. O rzecz cudowna! — Pana pożywa Nędzarz i sługa maluczki. _ Błagamy Ciebie, w Trójcy Jedyny, Tak nas nawiedzaj, jak Cię dziś czcimy, I drogą Twoją wiedź nas do celu, Gdzie Sam wśród świateł przebywasz wielu. Amen. [Ant Matutinum] Owocu zbawiennego * dał Pan skosztować za czasu swej śmierci.;;1 Od owocu pszenicy * i wina rozmnożeni są wierni odpoczywający w pokoju.;;4 Kielichem komunii, * z którego samego Pana przyjmujemy, nie krew cielców, zjednoczył nas Pan.;;15 V. Dał im chleb niebieski, alleluja. R. Chleba Anielskiego pożywał człowiek, alleluja. Pamiętaj Panie * ofiarę naszą: a całopalenie nasze niech tłuste będzie.;;19 Przygotowany * jest stół Pański przew tym, którzy nas uciskają.;;22 Z głosem radosnym * będą ucztować przy stole Pana.;;41 V. Nakarmił je tłustością pszenicy, alleluja. R. I nasycił je miodem z opoki, alleluja. Wnidę * do ołtarza Bożego: przyjąć Chrystusa, który odnawia młodość moję.;;42 Nakarmił nas Pan * tłustością pszenicy: i nasycił nas miodem z opoki.;;80 Z ołtarza Twego, * Panie, Chrystusa przyjmujemy: w którym serce i ciało nasze niech się radują.;;83 V. Wywiódł chleb z ziemie, alleluja. R. Aby wino uweseliło serce człowiecze, alleluja. [Lectio1] Z Pierwszego Listu św. Pawła Apostoła do Koryntian !1 Kor 11:20-22 20 Gdy się tedy wespół schodzicie, już nie jest jedzenie wieczerzy Pańskiéj. 21 Bo każdy wieczerzą swą wprzód bierze ku jedzeniu, a jeden łaknie, a drugi jest pijany. 22 Zali domów nie macie do jedzenia i picia? albo kościołem Bożym gardzicie i zawstydzacie te, którzy nie mają? Cóż wam rzekę? Chwalę was? w tem nie chwalę. [Responsory1] R. Ofiaruje go wszystko zgromadzenie synów Izraelowych ku wieczorowi Paschy: * I będą jeść mięso i przaśne chleby. V. Pascha nasza ofiarowany jest Chrystus: a tak używajmy w przaśnikach szczerości i prawdy. R. I będą jeść mięso i przaśne chleby. [Lectio2] !1 Kor 11:23-26 23 Albowiem ja wziąłem od Pana, com téż wam podał: Iż Pan Jezus nocy, której był wydan, wziął chleb, 24 a dzięki uczyniwszy, łamał i rzekł: Bierzcie a jedzcie; to jest ciało moje, które za was będzie wydane: to czyńcie na moje pamiątkę. 25 Także i kielich po wieczerzy, mówiąc: Ten kielich nowy Testament jest we krwi mojéj. To czyńcie, ilekroć pić będziecie, na pamiątkę moję. 26 Albowiem ilekroć będziecie ten chleb jedli i kielich pili, śmierć Pańską będziecie opowiadać, aż przyjdzie. [Responsory2] R. Będziecie jeść mięso, a nasycicie się chlebem: * To jest chleb, który dał wam Pan do jedzenia. V. Nie Mojżesz wam dał chleb z nieba, ale Ojciec mój daje wam chleb z nieba prawdziwy. R. To jest chleb, który dał wam Pan do jedzenia. [Lectio3] !1 Kor 11:27-32 27 A tak, ktobykolwiek jadł ten chleb, albo pił kielich Pański niegodnie, będzie winien ciała i krwie Pańskiéj. 28 Niechaj że doświadczy samego siebie człowiek, a tak niech je z chleba tego i z kielicha pije. 29 Albowiem który je i pije niegodnie, sąd sobie je i pije, nie rozsądzając ciała Pańskiego. 30 Dlatego między wami wiele chorych i słabych, i wiele ich zasnęło. 31 Bo, byśmy się sami sądzili, nie bylibyśmy sądzeni. 32 Lecz gdy bywamy sądzeni, od Pana bywamy karani, abyśmy nie byli z tym światem potępieni. [Responsory3] R. Eliasz obejrzał się, a oto u głowy jego podpłomny chleb: który wstawszy jadł i pił: * I chodził mocą onego jadła aż do góry Bożéj. V. Jeźliby kto pożywał tego chleba, żyć będzie na wiek. R. I chodził mocą onego jadła aż do góry Bożéj. &Gloria R. I chodził mocą onego jadła aż do góry Bożéj. [Lectio4] Kazanie świętego Tomasza z Akwinu !Lekcja iv. w Opusculo 57. Niezmierzone korzyści, którymi dobroć Boża obdarzyła lud chrześcijański, obdarzyły ich godnością ponad wszelką cenę. „Który naród ma tak dobrze, że jego bogowie są tak blisko, jak nasz Bóg nam?” Jednorodzony Syn Boży, chcąc nas uczynić uczestnikami swojego bóstwa, przyjął naszą naturę, aby stawszy się człowiekiem, ludzi uczynić bogami. Co więcej, to co od nas przyjął, w całości przeznaczył dla naszego zbawienia. Albowiem ciało swoje ofiarował Bogu Ojcu na ołtarzu krzyża, jako przebłaganie za nas. Krew swoją wylał jako cenę i jako obmycie, abyśmy wykupieni z nieszczęsnej niewoli, zostali oczyszczeni ze wszystkich grzechów. Aby zaś na zawsze trwała wśród nas pamięć o tak wielkim dobrodziejstwie, ciało swe jako posiłek, krew swoją jako napój, pod postacią chleba i wina nam zostawił. [Responsory4] R. Gdy oni wieczerzali, wziął Jezus chleb i błogosławił i łamał i dawał uczniom swoim i rzekł: * Bierzcie i jedzcie, to jest ciało moje. V. Mówili mężowie przybytku mego: Ktoby dał z mięsa jego, abyśmy się nasycili? R. Bierzcie i jedzcie, to jest ciało moje. [Lectio5] O cenna i wspaniała Uczto, zbawienna i pełna wszelkiej słodyczy! Cóż może być nad nią wspanialszego? Na niej bowiem nie mięso kozłów i cielców, jak kiedyś w prawie, ale sam Chrystus, prawdziwy Bóg, podawany jest tutaj do spożywania. Czy istnieje sakrament cudowniejszy od tego? W nim to bowiem chleb i wino zmieniają się rzeczywiście w Ciało i krew Chrystusa: stąd też Chrystus Bóg i człowiek doskonały zawiera się pod postacią chleba i wina. Jego wierni jedzą go, ale on nie staje się zniekształcony; co więcej, gdy ten sakrament zostaje złamany, w każdym kawałku pozostaje cały. Przypadłości jednak, bez wątpienia, pozostają te same, tak więc wiara może być ćwiczona, kiedy widzialne jest niewidzialnie skryte w innej formie. Nic dziwnego, że zmysły, oceniając na podstawie przypadłości, są w błędzie. [Responsory5] R. Jezus wziął kielich po wieczerzy, mówiąc: Ten kielich nowy Testament jest we krwi mojéj: * To czyńcie, na pamiątkę moję. V. Pamięcią pomnieć będę, i uschnie we mnie dusza moja. R. To czyńcie, na pamiątkę moję. [Lectio6] Żaden inny sakrament nie jest tak zbawienny; on oczyszcza z grzechów, pomnaża cnoty, duszę nasyca obfitością duchowych darów. Ofiarowany w Kościele tak za żywych, jak i za zmarłych, aby był pożytkiem dla wszystkich, bo dla dobra wszystkich został ustanowiony. Słodyczy tego Sakramentu nie sposób wypowiedzieć. Słodyczy Sakramentu, w którym duchowa pociecha jest zasysana z samego źródła, i który jest przypomnieniem niezmierzonej miłości, jaką Chrystus pokazał w swojej męce. By głębiej wzruszyć serca wiernych, na ostatniej wieczerzy, gdy świętował Paschę z uczniami, gdy miał odejść do Ojca, ustanowił ten sakrament, jako wieczystą pamiątkę swej męki, wypełnienie dawnych figur, najcudowniejsze ze swoich dzieł, i jako szczególną pociechę dla smucących się z powodu Jego odejścia. [Responsory6] R. Jam jest chleb żywota: ojcowie wasi jedli mannę na puszczy, a pomarli: * Ten jest chleb z nieba zstępujący, aby jeśliby go kto pożywał, nie umarł. V. Jam jest chleb żywy, który z nieba zstąpił: jeśliby kto pożywał tego chleba, żyć będzie na wieki. R. Ten jest chleb z nieba zstępujący, aby jeśliby go kto pożywał, nie umarł. &Gloria R. Ten jest chleb z nieba zstępujący, aby jeśliby go kto pożywał, nie umarł. [Lectio7] Czytanie Ewangelii świętej według Jana !J 6:56-59 Onego czasu: Rzekł Jezus rzeszom żydowskim: „Ciało moje prawdziwie jest pokarmem, a Krew moja prawdziwie jest napojem”. I tak dalej. _ Homilia świętego Augustyna, Biskupa !Traktat 26. na Ewangelię wg św. Jana, pod koniec Jak ludzie przez pokarm i napój osiągają to, iż nie łakną ani pragną, tak też prawdziwie udziela tego tylko ten pokarm i napój, który pożywających czyni nieśmiertelnymi i nieskazitelnymi. Tak powstaje owa wspólnota świętych, gdzie będzie pokój i jedność pełna i doskonała. Dlatego więc, jak to już przed nami pojmowali ludzie Boży, Pan nasz Jezus Chrystus Ciało swoje i Krew swoją w tych rzeczach ukazał, które z wielu do czegoś jednego się sprowadzają. Chleb bowiem powstaje z wielu ziaren, wino zaś z wielu gron winnych w jedno spływa. Wreszcie już wyjaśnia, jak się stanie to, co mówi; co to znaczy „pożywać Jego Ciało i pić Jego Krew”. [Responsory7] R. Kto pożywa moje Ciało i pije moją Krew, * We Mnie mieszka, a Ja w nim. V. Nie ma innego, równie wielkiego narodu, który by miał bogów tak bliskich sobie, jak bliski jest Bóg nasz. R. We Mnie mieszka, a Ja w nim. [Lectio8] Kto pożywa moje Ciało i pije moją Krew, we Mnie mieszka, a Ja w nim. Przeto spożywanie pokarmu i picie napoju oznacza pozostawać w Chrystusie i Tego, który pozostaje, mieć w sobie. Toteż kto nie pozostaje w Chrystusie i w którym Chrystus nie pozostaje, niewątpliwie nie pożywa duchowo Ciała Jego i nie pije Krwi Jego chociaż cieleśnie i widzialnie dotyka zębami Sakramentu Ciała i Krwi Chrystusa, lecz raczej tak doniosły Sakrament na potępienie sobie spożywa i pije bo odważa się, będąc nieczystym, przystąpić do Sakramentów Chrystusa, które niegodnie przyjmuje, jeśli nie jest czysty. O takich powiedziano: Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą. [Responsory8] R. Posłał Mię żyjący Ojciec i Ja żyję dla Ojca, * A kto pożywa Mnie, i on żyć będzie dla Mnie. V. Pan go nakarmił chlebem życia i mądrości. R. A kto pożywa Mnie, i on żyć będzie dla Mnie. &Gloria R. A kto pożywa Mnie, i on żyć będzie dla Mnie. [Lectio9] Jako Mię – mówi – posłał żyjący Ojciec – i Ja żyję dla Ojca, a kto pożywa Mnie, i on żyć będzie dla Mnie. Jakby chciał przez to powiedzieć: „To, abym żył dla Ojca, znaczy, abym jako do większego zwrócił życie moje po wyniszczeniu, na które On Mnie posłał; to zaś, aby kto żył dla Mnie, sprawia udział ze Mną, bo Mnie spożywa. Ja więc żyję upokorzony dla Ojca, wierny zaś żyje dla Mnie w swoim wyniesieniu”. Jeśli jednak w tym znaczeniu powiedziano: Żyję dla Ojca, ponieważ Syn jest z Ojca, a nie Ojciec z Syna, to równość Ojca i Syna nie została naruszona. Mówiąc jednak: A kto pożywa Mnie i on żyć będzie dla Mnie, nie zaznaczył swej równości z nami, ale wskazał łaskę, jakiej udziela, będąc Pośrednikiem. &teDeum [Ant Laudes] Mądrość * zbudowała sobie dom, roztworzyła wino i stół wystawiła, alleluja. Karmiłeś lud * swój pokarmem Anielskim i chleb z nieba dałeś im, alleluja. Tłusty jest chleb * Chrystusa, i będzie dawał rozkoszy królom, alleluja. Kapłani święci * kadzidła i chleby ofiarują Bogu, alleluja. Zwycięzcy dam * mannę skrytą i imię nowe, alleluja. [Capitulum Laudes] !1 Kor 11:23-24 v. Bracia: Albowiem ja wziąłem od Pana, com téż wam podał: Iż Pan Jezus nocy, której był wydan, wziął chleb, a dzięki uczyniwszy, łamał i rzekł: Bierzcie a jedzcie; to jest ciało moje, które za was będzie wydane: to czyńcie na moje pamiątkę. $Deo gratias [Hymnus Laudes] {:H-Verbumsupernum:}v. Zstępując Słowo, Boga Syn, Przy boku Ojca zawsze trwa, Na swój ofiarny schodząc czyn, W zmierzch życiowego zstąpił dnia. _ Na śmierć przez ucznia wydań złość Zazdrosnym sobie; w łaski cud, Za pokarm życia, — rajski Gość, Swym drogim uczniom dał się wprzód. _ W dwojakich figur cienie skryt, Swe Ciało, Krew swą światu śle, By cały człowiek zeń był syt, Łączący w sobie części dwie. _ Zrodzony — w druha dał się Bóg, Na uczcie — w pokairm nam jest dan. Konając — w spłatę winy sług, Królując — w nagród hojny wian! _ O zbawcza Hostjo, pełna czci, Co lud do niebios wiedziesz bram: Bój srogi nęka wiernych Ci, Daj siłę, w pomoc pośpiesz nam! _ Jednemu w Trójcy władcy ziem Niech będzie chwała w każdy czas, Niech On wieczystym życia dniem W Ojczyźnie rajskiej darzy nas. Amen [Versum 2] V. Uczynił granice twoje pokój, alleluja. R. I nasyca cię najwyborniejszem zbożem, alleluja. [Ant 2] Jam jest * chleb żywy, który z nieba zstąpił: jeśliby kto pożywał tego chleba, żyć będzie na wieki, alleluja. [Lectio Prima] !1 Kor 11:27 v. Ktobykolwiek jadł ten chleb, albo pił kielich Pański niegodnie, będzie winien ciała i krwie Pańskiéj. [Responsory Tertia] R.br. Dał im chleb niebieski, * Alleluja, alleluja. R. Dał im chleb niebieski, * Alleluja, alleluja. V. Chleba Anielskiego pożywał człowiek. R. Alleluja, alleluja. &Gloria R. Dał im chleb niebieski, * Alleluja, alleluja. _ V. Nakarmił je tłustością pszenicy, alleluja. R. I nasycił je miodem z opoki, alleluja. [Capitulum Sexta] !1 Kor 11:26 v. Albowiem ilekroć będziecie ten chleb jedli i kielich pili, śmierć Pańską będziecie opowiadać, aż przyjdzie. $Deo gratias [Responsory Sexta] R.br. Nakarmił je tłustością pszenicy, * Alleluja, alleluja. R. Nakarmił je tłustością pszenicy, * Alleluja, alleluja. V. I nasycił je miodem z opoki. R. Alleluja, alleluja. &Gloria R. Nakarmił je tłustością pszenicy, * Alleluja, alleluja. _ V. Wywiódł chleb z ziemie, alleluja. R. Aby wino uweseliło serce człowiecze, alleluja. [Responsory Nona] R.br. Wywiódł chleb z ziemie, * Alleluja, alleluja. R. Wywiódł chleb z ziemie, * Alleluja, alleluja. V. Aby wino uweseliło serce człowiecze. R. Alleluja, alleluja. &Gloria R. Wywiódł chleb z ziemie, * Alleluja, alleluja. _ V. Uczynił granice twoje pokój, alleluja. R. I nasyca cię najwyborniejszem zbożem, alleluja. [Ant 3] O Święta uczto, * na której Chrystus bywa pożywany: pamiątka męki Jego rozpamiętywana: gdzie myśl napełnia się łaską: a przyszłej chwały zadatek nam jest dany, alleluja.