[Officium] Narodzenie Św. Jana Chrzciciela [Ant Vespera] A on uprzedzi * przed Nim, w duchu i mocy Eljaszowej, iżby zgotował Panu lud doskonały. Jan * jest imię jego; wina i sycery pić nie będzie, i wiele ich będą się radować z narodzenia jego. Z łona niewiasty podeszłej w leciech * i niepłodnej narodził się Jan, Poprzednik Pański. Oto dziecię, * wielkie przed Panem, bowiem ręka Pańska z niem jest. Nazarejczykiem * nazwane będzie: wina i sycery nie będzie pić, i nic nieczystego jeść nie będzie z żywota matki swojej. [Hymnus Vespera] v. Abyśmy mogli pełnym głosem śpiewać Zadziwiające wielkie czyny Twoje, Usuń z warg naszych wszelką zmazę grzechu, O, Święty Janie, Poprzedniku. _ Wysłaniec Boga z nieba wysokiego Oznajmia ojcu twemu, iż mąż wielki Narodzi się. Kolejno przepowiada Imię i dalsze dzieje życia twego _ Że nie zawierzył obietnicy Pana, Lecz wątpił w sercu, zaraz traci mowę; Dopiero ty, przychodząc na tę ziemię, Zwracasz mu utraconą umiejętność słowa. _ Jeszcze w kolebce łona matczynego Odczułeś bliskość ukrytego Króla, Tak iż rodzice przez zasługi syna Poznali prawdę dotąd utajoną. _ Chwała niech będzie Ojcu i Synowi, Bogu przed wieki z Boga zrodzonemu, Tobie, Duchu Święty, równy w mocy, Boże jedyny na wiek wieków. Amen. [Versum 1] V. Był człowiek posłany od Boga. R. Któremu imię było Jan. [Ant 1] A gdy Zacharjasz * wszedł do świątyni Pańskiej ukazał mu się Archanioł Gabrjel, stojąc po prawej stronie ołtarza kadzenia. [Oratio] Boże, który dzień dzisiejszy uczyniłeś chwalebnym przez narodziny błogosławionego Jana, daj ludowi Twemu łaskę radości duchowych, a dusze wszystkich wiernych skieruj na drogę zbawienia. $Per Dominum [Octava 1] !Wspominamy Oktawę Św. Jana Chrzciciela Ant. A gdy Zacharjasz * wszedł do świątyni Pańskiej ukazał mu się Archanioł Gabrjel, stojąc po prawej stronie ołtarza kadzenia. _ V. Był człowiek posłany od Boga. R. Któremu imię było Jan. _ $Oremus Boże, który dzień dzisiejszy uczyniłeś chwalebnym przez narodziny błogosławionego Jana, daj ludowi Twemu łaskę radości duchowych, a dusze wszystkich wiernych skieruj na drogę zbawienia. $Per Dominum [Invit] Królowi Poprzednika, Panu * Pójdźcie pokłońmy się. [Hymnus Matutinum] v. Do jaskiń pustyni dążyłeś w latach młodych, Unikając gromad mieszczan, Abyś lekkim grzechem języka mógł Nie skalać życia. _ Dawał wielbłąd twarde okrycie Świętym członkom, pasem darzyły owce; Woda była mu napojem, Pokarmem miód zmieszany z szarańczą. _ Inni z Proroków zapowiadali Tylko sercem przeczuwającem ukazanie się światłości; Ty zaś palcem wskazujesz Tego, który gładzi grzechy świata. _ Nie było na niezmiernej przestrzeni świata Nikogo zrodzonego świętszego nad Jana, Który stał się godnym, by wodą zrosić Tego, co zmył nieprawość świata. _ Niechaj będzie chwała Ojcu, i Synowi zrodzonemu, I Tobie, równy obu mocy, Duchu, Boże jedyny zawsze Po wszystek wieczności czas. Amen. [Ant Matutinum] Pierwej niżem cię utworzył * w żywocie, znam cię i pierwej niźlisz wyszedł z żywota poświęciłem cię.;;1 Na wszystko na co cię poślę * pójdziesz, mówi Pan: nie bój się, i wszystko cokolwiek ci rozkażę, mówić będziesz.;;2 Nie bój się * oblicza ich, bom ja z tobą jest, mówi Pan.;;3 V. Był człowiek posłany od Boga. R. Któremu imię było Jan. Wyciągnął Pan * rękę swą i dotknął się ust moich, i Prorokiem między narody dał mię Pan.;;4 Otom dał słowa moje * w usta twoje, otom cię dziś postawił nad narody i nad królestwa.;;5 Pan * z żywota wezwał mię, z żywota matki mojej wspomniał na imię moje.;;8 V. Między narodzonymi z niewiast nie powstał większy. R. Niż Jan Chrzciciel. Położył usta moje * Pan jako miecz ostry: pod cieniem ręki swej zakrył mię.;;14 Tworząc mię * z żywota sługą sobie, Pan mówi: Dałem cię na światłość narodów abyś był zbawieniem moim, aż do kończyn ziemie.;;20 Królowie oglądają, * a powstaną książeta i kłaniać się będą Panu Bogu twemu który cię wybrał.;;33 V. Elżbieta Zacharjaszowa porodziła wielkiego męża. R. Jana Chrzciciela, Poprzednika Pańskiego. [Lectio1] Początek Księgi Proroka Jeremiasza !Jr 1:1-5 1 Słowa Jeremiasza, syna Helcyaszowego, z kapłanów, którzy byli w Anathot, w ziemi Benjamin. 2 Które słowo Pańskie stało się do niego za dni Jozyasza, syna Amon, króla Judzkiego, trzynastego roku królestwa jego. 3 A stało się za dni Joakima, syna Jozyaszowego, króla Judzkiego, aż do skończenia jedenastego roku Sedecyasza, syna Jozyasza, króla Judzkiego, aż do przeprowadzenia Jeruzalem, miesiąca piątego. 4 I stało się słowo Pańskie do mnie, mówiąc: 5 Pierwéj, niźlim cię utworzył w żywocie, znałem cię: i pierwéj, niżeliś wyszedł z żywota, poświęciłem cię: i prorokiem między narody dałem cię. [Responsory1] R. Był człowiek posłany od Boga, któremu imię było Jan: * Ten przyszedł na świadectwo, aby świadectwo dał o światłości, i zgotował Panu lud doskonały. V. Był Jan na puszczy opowiadający chrzest pokuty. R. Ten przyszedł na świadectwom aby świadectwo dał o światłości, i zgotował Panu lud doskonały. [Lectio2] !Jr 1:6-10 6 I rzekłem: A, a, a, Panie Boże, oto nie umiem mówić; bom ja jest dziecina. 7 I rzekł Pan do mnie: Nie mów: Jestem dziecina; bo na wszystko, na co cię poślę, pójdziesz, i wszystko, cokolwiek ci rozkażę, mówić będziesz. 8 Nie bój się oblicza ich; bom Ja z tobą jest, abym cię wybawił, mówi Pan. 9 I wyciągnął Pan ręką swą i dotknął się ust moich, i rzekł Pan do mnie: Otom dał słowa moje w usta twoje. 10 Otom cię dziś postanowił nad narodami i nad królestwy, abyś wyrywał i kaził i wytracał i rozwalał i budował i sadził. [Responsory2] R. Elżbieta Zacharjaszowa, porodziła wielkiego męża, Jana Chrzciciela, Poprzednika Pańskiego: * Który drogę Panu na puszczy zgotował. V. Był człowiek posłany od Boga, któremu imię było Jan. R. Który drogę Panu na puszczy zgotował. [Lectio3] !Jr 1:17-19 17 A tak ty przepasz biodra twoje, a wstań i mów do nich wszystko, co Ja każę tobie: nie bój się oblicza ich; bo Ja uczynię, że się nie zlękniesz twarzy ich. 18 Albowiem Ja uczyniłem cię dziś miastem obronnem i słupem żelaznym i murem miedzianym na wszystkiéj ziemi, królom Juda, książętom jego i kapłanom i ludowi ziemie. 19 I będą walczyć na cię, a nie przemogą; bom Ja z tobą jest, mówi Pan, abych cię wybawił. [Responsory3] R. Pierwéj, niźlim cię utworzył w żywocie, znałem cię: i pierwéj, niżeliś wyszedł z żywota, poświęciłem cię, * I prorokiem między narody dałem cię. V. Mąż od Boga umiłowany, i od ludzi uczczony jest. R. I prorokiem między narody dałem cię. &Gloria R. I prorokiem między narody dałem cię. [Lectio4] Kazanie świętego Augustyna, biskupa !Kazanie 20 o świętych Po świętym dniu Narodzenia Pańskiego, nie czytamy abyśmy którego człowieka narodzenie święcili, oprócz samego błogosławionego Jana Chrzciciela. U inszych świętych i wybranych Bożych święcimy on dzień w którym po skończeniu prac, po zwyciężeniu i wygranej bitwie z świata do wiekuistych wieczności ten świat ich zrodził. Inszych mówię świętych dokonane dnia ostatecznego zasługi święcimy: a tu i dzień pierwszy początków Jana Świętego poświęcony jest: dla tej bez wątpienia przyczyny, że przezeń żeby snadź nagle niespodziewanego Pana ludzie nie poznali, tenże Pan przyjście swoje chciał oświadczyć. Jan bowiem figurą był starego Testamentu, i kształt zakonu na sobie nosił, i przetoż naprzód ogłosił Zbawiciela, jako zakon poprzedzał łaskę. [Responsory4] R. Zstąpił Anioł Pański do Zacharyasza mówiąc: Weźmiej dziecię w starości twej. * A będzie miał imię Jan Chrzciciel. V. To dziecię wielkie przed Panem, bo i ręka jego z nim jest. R. A będzie miał imię Jan Chrzciciel. [Lectio5] A że Jan jeszcze nieurodziwszy się z sekretu żywota macierzyńskiego prorokował, i światłości nie widząc, już świadkiem prawdy stał się; przez to rozumieć mamy, że tając się pod zasłoną i ciałem litery, i Zbawiciela światu duchem opowiedział, i Pana nam z niejakiego brzucha zakonu ogłosił. Więc iż Żydowie od brzucha zabłądzili, to jest od zakonu, który zakon Chrystusem brzemienny był, zabłądzili od brzucha o mówili fałsz; przeto ten na świadectwo przyszedł, aby świadczył o światłości. [Responsory5] R. Ten jest goniec miły i pochodnia świecąca przed Panem: * On ci jest Jan, który Panu drogą nagotował na puszczy, i Baranka Bożego pokazał, i oświecił serca ludzkie. V. On uprzedzi przed nim w duchu i mocy Eljaszowej. R. On ci jest Jan, który Panu drogą nagotował na puszczy, i Baranka Bożego pokazał, i oświecił serca ludzkie. [Lectio6] Że też Jan w więzieniu będąc do Chrystusa ucznie swe posłał, stąd znać że zakon Ewangeljej przodek puścił. Który to zakon wedle wizerunku Janowego jakby nieumiejętności więzieniem zamkniony w cieniu i skrytości leżał, i rozum ślepoty żydowskiej w literze taił. O tym Ewangelista mówi: On był pochodnią gorejącą i świecącą, to jest Ducha Świętego ogniem zapalony, aby tak światu, który noc niewiadomości opanowała była, światło zbawienne ukazał, i jakby w gęstych bardzo grzechowych ciemnościach bardzo jasne słońce sprawiedliwości swej światłości promieniem pokaza, kiedy o sobie samym mówił: Jam jest głos wołającego na poszczy. [Responsory6] R. I dawali znać ojcu jego, jakoby go chciał nazwać: a żądawszy tabliczki, napisał mówiąc: * Jan jest imię jego. V. Otworzyły się usta Zachariasza, i prorokował, mówiąc. R. Jan jest imię jego. &Gloria R. Jan jest imię jego. [Lectio7] Czytanie Ewangelii świętej według Łukasza !Łk 1:57-69 Elżbiecie wypełnił się czas rozwiązania i porodziła syna. I usłyszeli sąsiedzi i krewni jej, że Pan swe wielkie miłosierdzie jej okazał, i radowali się wespół z nią. I tak dalej. _ Homilia świętego Ambrożego, Biskupa !Księga 2. Komentarza, do rozdz. 1. Ewangelii wg św. Łukasza, przed końcem Porodziła Elżbieta syna i radowali się sąsiedzi. Urodzenie się świętych to ma do siebie, iż wywołuje radość wielu, bo jest wspólnym dobrem; sprawiedliwość bowiem dla wszystkich jest pożyteczną cnotą. Toteż przy urodzeniu sprawiedliwego Jana widnieją już cechy jego późniejszego życia, a radość sąsiadów zapowiada łaskę przyszłej cnoty, jaką zajaśnieje. Słusznie też podano czas, przez który Prorok w łonie pozostawał, aby obecność Maryi nie była milczeniem pominięta; natomiast o jego dzieciństwie nic nie powiedziano, dlatego że nie znał słabości dziecięcego wieku. Toteż w Ewangelii nic więcej o nim nie czytamy, jak tylko: o jego urodzeniu i prorokowaniu; o jego radości w łonie matki i o jego głosie na pustkowiu. [Responsory7] R. Przyszedł Poprzednik Pana, o którym On sam daje świadectwo: * Między narodzonymi z niewiast nie masz większego nad Jana Chrzciciela. V. Oto jest bowiem Prorok i więcej niż Prorok, o którym Zbawiciel powiedział: R. Między narodzonymi z niewiast nie masz większego nad Jana Chrzciciela. [Lectio8] On, wyniesiony ponad prawa natury, jeszcze w łonie matki zaczął swoje życie od miary pełnego wzrostu dojrzałości Chrystusowej, nie odczuwając wcale dziecięcego wieku. Bardzo słusznie święty Ewangelista uważał, iż należało przedtem zaznaczyć, że wielu chciało, aby dziecię otrzymało imię jego ojca, Zachariasza. Ukazuje przez to, iż matce nie dlatego imię to się nie spodobało, że było obce dla rodziny, lecz iż Duch Święty natchnął jej imię, które przedtem Anioł zwiastował Zachariaszowi. Ten, będąc niemym, nie mógł podać żonie, jakie synowi chce nadać imię, lecz z proroczego natchnienia Elżbieta dowiedziała się o tym, czego jej mąż nie powiedział. [Responsory8] R. Anioł Gabriel ukazał się Zachariaszowi i powiedział: Narodzi ci się syn i Jan nazwiesz imię jego. * I wielu z narodzenia jego radować się będzie. V. Będzie bowiem wielki przed Panem, wina i sycery pić nie będzie. R. I wielu z narodzenia jego radować się będzie. &Gloria R. I wielu z narodzenia jego radować się będzie. [Lectio9] Jan – rzekł – jest imię jego, to jest: nie my mu imię nadajemy, bo już on imię od Boga otrzymał. Ma on swe imię, uznajemy je, a nie wybieramy. Święci mają ten przywilej, iż od Boga otrzymują imię. I tak Jakub został nazwany Izraelem, bo widział Boga. Tak też nasz Pan otrzymał imię Jezus, zanim się urodził. Nie Anioł nadał Mu imię, lecz Ojciec. Widzisz więc, że Aniołowie zwiastują to, co usłyszeli, a nie co sobie przywłaszczyli. Nie dziw się, iż niewiasta podała imię, którego nie słyszała. Objawił jej to Duch Święty, który Aniołowi polecił, aby jej podał. &teDeum [Ant Laudes] Elżbieta Zacharjaszowa * porodziła wielkiego męża, Jana Chrzciciela, Poprzednika Pańskiego. Dawali znać ojcu jego, * jakoby go chciał nazwać: i napisał mówiąc: Jan jest imię jego. Jan, nazwano * imię jego i wielu ich będą się radować z narodzenia jego. Między narodzonymi z niewiast * nie powstał większy nad Jana Chrzciciela. Ty, dzieciątko, * prorokiem Najwyższego będziesz nazwane: bo uprzedzisz przed Panem, prostując drogi Jego. [Capitulum Laudes] !Iz 49:1 v. Słuchajcie, wyspy, a pilnujcie narodowie zdaleka! Pan z żywota powołał mię, z żywota matki mojej wspomniał na imię moje. $Deo gratias [Hymnus Laudes] v. O nader szczęśliwy i szczytnej zasługi, Nie znający zmazy w śnieżnej czystości, Przemożny Męczenniku i miłośniku lasów, Proroku największy. _ Wieńce, trzydziestokrotnemi pomnożone owocami, Zdobią jednych, innych podwojone, Ciebie zdobi potrójny owocem obsypany Wieniec stu plecionkami. _ Teraz możny obfitym zasługom Usuwaj z piersi naszych ciężkie kamienie, Wyrównując chropowatą drogę, I prostuj skrzywione ścieżki. _ Ażeby miłościwy Stwórca i Odkupiciel świata, Przychodząc, ku duszom bez zmazy, Wolnym od winy, raczył zbawiennie Skierować błogosławione kroki. _ Pieśniami niechaj mieszkańcy niebiescy Wielbią Ciebie, Boże jedyny a zarówno troisty; Kornie błagamy i my o przebaczenie: Folguj odkupionym. Amen. [Versum 2] V. Oto dziecię, wielkie przed Panem. R. Bowiem ręka Pańska z niem jest. [Ant 2] Otworzyły się * usta Zachariasza, i prorokował, mówiąc: Błogosławiony Pan, Bóg Izraelski. [Octava 2] !Wspominamy Oktawę Św. Jana Chrzciciela Ant. Otworzyły się * usta Zachariasza, i prorokował, mówiąc: Błogosławiony Pan, Bóg Izraelski. _ V. Oto dziecię, wielkie przed Panem. R. Bowiem ręka Pańska z niem jest. _ $Oremus Boże, który dzień dzisiejszy uczyniłeś chwalebnym przez narodziny błogosławionego Jana, daj ludowi Twemu łaskę radości duchowych, a dusze wszystkich wiernych skieruj na drogę zbawienia. $Per Dominum [Lectio Prima] !Iz 49:7 v. Królowie oglądają, a powstaną książęta, i kłaniać się będą dla Pana, iż wierny jest, i dla Świętego Izraelowego, który cię wybrał. [Responsory Tertia] R.br. Był człowiek * Posłany od Boga. R. Był człowiek * Posłany od Boga. V. Któremu imię było Jan. R. Posłany od Boga. &Gloria R. Był człowiek * Posłany od Boga. _ V. Między narodzonymi z niewiast nie powstał większy. R. Niż Jan Chrzciciel. [Capitulum Sexta] !Iz 49:5-6 v. A teraz mówi Pan, który mię utworzył z żywota sługą sobie: Oto dałem cię na światłość narodów, abyś był zbawieniem mojem aż do kończyn ziemie. $Deo gratias [Responsory Sexta] R.br. Między narodzonymi z niewiast * Nie powstał większy. R. Między narodzonymi z niewiast * Nie powstał większy. V. Niż Jan Chrzciciel. R. Nie powstał większy. &Gloria R. Między narodzonymi z niewiast * Nie powstał większy. _ V. Elżbieta Zacharjaszowa porodziła wielkiego męża. R. Jana Chrzciciela, Poprzednika Pańskiego. [Responsory Nona] R.br. Elżbieta Zacharjaszowa * Porodziła wielkiego męża. R. Elżbieta Zacharjaszowa * Porodziła wielkiego męża. V. Jana Chrzciciela, Poprzednika Pańskiego. R. Porodziła wielkiego męża. &Gloria R. Elżbieta Zacharjaszowa * Porodziła wielkiego męża. _ V. Oto dziecię, wielkie przed Panem. R. Bowiem ręka Pańska z niem jest. [Ant 3] Dziecię, * które nam się narodziło, więcej niż prorokiem jest, albowiem ten jest, o którym Zbawiciel mówił: Między narodzonymi z niewiast nie powstał większy nad Jana Chrzciciela.