[Officium]
S. Agathæ Virginis et Martyris

[Rank]
;;Duplex;;3.01;;vide C6
(sed rubrica 1570 aut rubrica 1617 aut rubrica cisterciensis)
;;Semiduplex;;2.2;;vide C6
(sed rubrica 1930)
;;Duplex majus;;4;;ex C6
(sed rubrica 196)
;;Duplex;;3;;vide C6

[Rule]
vide C6;
9 lectiones
Psalm5 Vespera=116
Psalm5 Vespera3=147
in 1 Nocturno Lectiones ex Commune in 2 loco;
in 3 Nocturno Lectiones ex Commune in 3 loco;

[Name]
Agathæ
Postcommunio=Agatha

[Ant Vespera]
Quis es tu, * qui venísti ad me curáre vúlnera mea? Ego sum Apóstolus Christi: nihil in me dúbites, fília.
Medicínam carnálem * córpori meo nunquam exhíbui, sed hábeo Dóminum Jesum Christum, qui solo sermóne restáurat univérsa.
Grátias tibi ago, * Dómine Jesu Christe, quia memor es mei, et misísti ad me Apóstolum tuum curáre vúlnera mea.
Benedíco te, * Pater Dómini mei Jesu Christi, quia per Apóstolum tuum mamíllam meam meo péctori restituísti.
Qui me dignátus est * ab omni plaga curáre, et mamíllam meam meo péctori restitúere, ipsum ínvoco Deum vivum.

[Ant 1]
Stans beáta Agatha * in médio cárceris, expánsis mánibus orábat ad Dóminum: Dómine Jesu Christe, magíster bone, grátias tibi ago, qui me fecísti víncere torménta carníficum: jube me, Dómine, ad tuam immarcescíbilem glóriam felíciter perveníre.

[Ant 1] (rubrica cisterciensis)
Mentem sanctam, * spontáneum honórem Deo, et pátriæ liberatiónem.

[Ant Matutinum]
Ingénua sum, * et ex spectábili génere, ut omnis parentéla mea testátur.;;1
Summa ingenúitas * ista est, in qua sérvitus Christi comprobátur.;;2
Ancílla Christi sum, * ídeo me osténdo servílem habére persónam.;;3
Agatha sancta * dixit: Si feras mihi promíttis, audíto Christi nómine mansuéscunt.;;4
Si ignem adhíbeas, * rorem mihi salvíficum de cælo Angeli ministrábunt.;;5
Agatha * lætíssime et gloriánter ibat ad cárcerem, quasi ad épulas invitáta; et agónem suum Dómino précibus commendábat.;;8
Nisi diligénter * perféceris corpus meum a carnifícibus attrectári, non potest ánima mea in paradísum Dómini cum palma intráre martýrii.;;10
Vidísti, Dómine, * agónem meum, quómodo pugnávi in stádio; sed, quia nólui obedíre mandátis príncipum, jussa sum in mamílla torquéri.;;14
Propter fidem castitátis * jussa sum suspéndi in equúleo: ádjuva me, Dómine, Deus meus, in tortúra mamillárum meárum.;;15

[Responsory1]
R. Dum torquerétur beáta Agatha in mamílla gráviter, dixit ad júdicem: 
* Impie, crudélis et dire tyránne, non es confúsus amputáre in fémina, quod ipse in matre suxísti?
V. Ego enim hábeo mamíllas íntegras intus in ánima mea, quas ab infántia Dómino consecrávi.
R. Impie, crudélis et dire tyránne, non es confúsus amputáre in fémina, quod ipse in matre suxísti?

[Responsory2]
R. Agatha lætíssime et gloriánter ibat ad cárcerem, 
* Quasi ad épulas invitáta; et agónem suum Dómino précibus commendábat.
V. Nobilíssimis orta natálibus, ab ignóbili gaudens trahebátur ad cárcerem.
R. Quasi ad épulas invitáta; et agónem suum Dómino précibus commendábat.

[Responsory3]
R. Quis es tu, qui venísti ad me curáre vúlnera mea? Ego sum Apóstolus Christi: nihil in me dúbites, fília: ipse me misit ad te, 
* Quem dilexísti mente et puro corde.
V. Nam et ego Apóstolus ejus sum, et in nómine ejus scias te esse curándam.
R. Quem dilexísti mente et puro corde.
&Gloria
R. Quem dilexísti mente et puro corde.

[Lectio4]
Agatha virgo, in Sicília nobílibus paréntibus nata, quam Panormitáni et Catanénses civem suam esse dicunt, in persecutióne Decii imperatóris Cátanæ gloriósi martyrii corónam consecúta est. Nam cum pari pulchritúdinis et castitátis laude commendarétur, Quintiánus Sicíliæ prætor ejus amóre captus est. Sed cum, tentáta modis ómnibus ejus pudicítia, Agatham in suam senténtiam perdúcere non posset, christiánæ superstitiónis nómine comprehénsam, Aphrodísiæ cuidam mulíeri depravándam tradit. Quæ Aphrodísiæ consuetúdine cum de constántia coléndæ christiánæ fídei et servándæ virginitátis removéri non posset, núntiat illa Quintiáno se in Agatha óperam pérdere. Quare ille ad se Vírginem addúci jubet; et, Nonne, inquit, te pudet nóbili génere natam, húmilem et servílem Christianórum vitam ágere? Cui Agatha: Multo præstántior est christiána humílitas et sérvitus, regum ópibus ac supérbia.

[Responsory4]
R. Ego autem adjuta a Dómino, perseverábo in confessióne ejus, qui me salvam fecit, 
* Et consolátus est me.
V. Grátias tibi ago, Dómine Jesu Christe, qui misísti ad me Apóstolum tuum curáre vúlnera mea.
R. Et consolátus est me.

[Lectio5]
Quam ob rem irátus prætor hanc ei optiónem dat, velítne pótius venerári deos, an vim tormentórum subíre. At illa constans in fide, primum cólaphis cæsa míttitur in cárcerem; unde postrídie edúcta, cum in senténtia permanéret, admótis candéntibus láminis in equúleo torquétur. Tum ei mamílla abscínditur; quo in vúlnere Quintiánum appéllans Virgo, Crudélis, inquit, tyránne, non te pudet amputáre in fémina, quod ipse in matre suxísti? Mox conjécta in víncula, sequénti nocte a sene quodam, qui se Christi Apóstolum esse dicébat, sanáta est. Rursum evocáta a prætóre, et in Christi confessióne persevérans, in acutis téstulis et candéntibus carbónibus ei subjéctis volutátur.

[Responsory5]
R. Ipse me curávit, qui per Apóstolum Petrum in custódia me confortávit, pro eo quod jussa sum suspéndi in equúleo. 
* Propter fidem castitátis ádjuva me, Dómine, Deus meus, in tortúra mamillárum meárum.
V. Ipse me dignátus est ab omni plaga curáre, et mamíllam meam meo péctori restitúere.
R. Propter fidem castitátis ádjuva me, Dómine, Deus meus, in tortúra mamillárum mearum.

[Lectio6]
Quo témpore, ingénti terræmótu urbs tota contrémuit, ac duo paríetes, corruéntes, Silvínum et Falcónium íntimos prætóris familiáres oppressérunt. Quare veheménter commóta civitáte, véritus pópuli tumúltum Quintiánus, Agatham semimórtuam clam redúci ímperat in cárcerem. Quæ sic Deum precáta: Dómine, qui me custodísti ab infántia, qui abstulísti a me amórem sæculi, qui me carníficum torméntis superiórem præstitísti, áccipe ánimam meam. Ea in oratióne migrávit in cælum, Nonis Februárii: cujus corpus a Christiánis sepelítur.

[Responsory6]
R. Vidísti, Dómine, et spectásti agónem meum, quómodo pugnávi in stadio; sed, quia nólui obedíre mandátis príncipum, 
* Jussa sum in mamílla torquéri.
V. Propter veritátem, et mansuetúdinem, et justítiam.
R. Jussa sum in mamílla torquéri.
&Gloria
R. Jussa sum in mamílla torquéri.

[Lectio94]
Agatha, in Sicília nobílibus paréntibus nata, in persecutióne Décii imperatóris, Cátanæ gloriósum martýrium fecit. Nam cum Quintiánus, Sicíliæ prætor, ómnibus modis ejus pudicítiam frustra tentásset, Agatha, superstitiónis christiánæ nómine comprehénsa, primum cólaphis cǽditur, dein admótis candéntibus láminis in equúleo torquétur, tum ei mamílla abscínditur. Mox conjécta in víncula, a beáto Petro Apóstolo, noctu ei apparénte, sanátur. Rursum evocáta a prætóre et in Christi confessióne persevérans, in acútis téstulis et candéntibus carbónibus ei subjéctis volutátur. Sed, ob ingéntem terræmótum veheménter commóta civitáte, Quintiánus, véritus pópuli tumúltum, eam semimórtuam clam redúci ímperat in cárcerem; ubi paulo post migrávit in cælum, nonis februárii.
&teDeum

[Responsory7]
R. Beáta Agatha, ingréssa cárcerem, expándit manus suas ad Deum, et dixit: Dómine, qui me fecísti víncere torménta carníficum,
* Jube me ad tuam misericórdiam perveníre.
V. Dómine, qui me creásti, et tulísti a me amórem sæculi, qui corpus meum a pollutióne separásti.
R. Jube me ad tuam misericórdiam perveníre.

[Responsory8]
R. Medicínam carnálem córpori meo numquam exhíbui, sed hábeo Dóminum Jesum Christum, 
* Qui solo sermóne restáurat univérsa.
V. Qui me dignátus est ab omni plaga curáre, et mamíllam meam meo péctori restitúere, ipsum ínvoco Deum vivum.
R. Qui solo sermóne restáurat univérsa.
&Gloria
R. Qui solo sermóne restáurat univérsa.

[Versum 0]
@Commune/C6::s/N\./Agatha/

[Ant Laudes]
@:Ant Vespera

[Capitulum Laudes]
@Commune/C7

[Ant 2]
Paganórum * multitúdo fúgiens ad sepúlcrum Vírginis, tulérunt velum ejus contra ignem: ut comprobáret Dóminus, quod a perículis incéndii méritis beátæ Agathæ Mártyris suæ eos liberáret.

[Lectio Prima]
@Commune/C7

[Capitulum Sexta]
@Commune/C7

[Capitulum Nona]
@:Lectio Prima

[Ant 3]
@:Ant 1

[Ant 3] (rubrica cisterciensis)
@:Ant 2