[Rank] In Epiphania Domini;;Duplex I classis;;6.5 [Rule] Psalmi Dominica Antiphonas horas Omit ad Matutinum Incipit Invitatorium Hymnus Doxology=Epi 9 lectiones Psalm5 Vespera=116 Psalm5 Vespera3=113 Festum Domini [Ant Vespera] Ante lucíferum génitus, * et ante sǽcula, Dóminus Salvátor noster hódie mundo appáruit. Venit lumen tuum * Jerúsalem, et glória Dómini super te orta est, et ambulábunt gentes in lúmine tuo, allelúja. Apértis thesáuris suis * obtulérunt Magi Dómino aurum, thus, et myrrham, allelúja. Mária et flúmina * benedícite Dómino: hymnum dícite fontes Dómino, allelúja. Stella ista * sicut flamma corúscat, et Regem regum Deum demónstrat: Magi eam vidérunt, et magno Regi múnera obtulérunt. [Responsory Vespera 1] (rubrica cisterciensis) Responsorium Illumináre, illumináre Jerúsalem, quia venit lux tua: * Et glória Dómini super te orta est. V. Et ambulábunt Gentes in lúmine tuo, et reges in splendóre ortus tui: R. Et glória Dómini super te orta est. [Hymnus Vespera] {:H-CrudelisHerodes:}v. Crudélis Heródes, Deum Regem veníre quid times? Non éripit mortália, Qui regna dat cæléstia. _ Ibant magi, quam víderant, Stellam sequéntes prǽviam: Lumen requírunt lúmine: Deum faténtur múnere. _ Lavácra puri gúrgitis Cæléstis Agnus áttigit: Peccáta, quæ non détulit, Nos abluéndo sústulit. _ Novum genus poténtiæ: Aquæ rubéscunt hýdriæ, Vinúmque jussa fúndere, Mutávit unda oríginem. _ * Jesu, tibi sit glória, Qui apparuísti géntibus, Cum Patre, et almo Spíritu, In sempitérna sǽcula. Amen. [HymnusM Vespera] @:Hymnus Vespera:s/Crudélis Heródes, Deum.Regem/Hostis Heródes ímpie,\nChristum/s [Versum 1_] V. Reges Tharsis et ínsulæ múnera ófferent. R. Reges Arabum et Saba dona addúcent. [Versum 1] @:Versum 1_ (sed rubrica cisterciensis) @:Versum 1C [Versum 1C] V. Omnes de Saba vénient. R. Aurum et thus deferéntes, et laudem Dómini annuntiántes. [Ant 1_] Magi vidéntes * stellam, dixérunt ad ínvicem: Hoc signum magni Regis est: eámus et inquirámus eum, et offerámus ei múnera, aurum, thus, et myrrham, allelúja. [Ant 1] @:Ant 1_ (sed rubrica cisterciensis) @:Ant 1_:s/Magi vidéntes \* stellam,/Magi \* vidérunt stellam, et/i [Oratio] Deus, qui hodiérna die Unigénitum tuum géntibus stella duce revelásti: concéde propítius; ut qui jam te ex fide cognóvimus, usque ad contemplándam spéciem tuæ celsitúdinis perducámur. $Per eumdem [Invit] Christus appáruit nobis, * Veníte adorémus. [Hymnus Matutinum] @Sancti/01-06:Hymnus Vespera [Ant Matutinum] Afférte Dómino * fílii Dei, adoráte Dóminum in aula sancta ejus.;;28 Flúminis ímpetus * lætíficat, allelúja, civitátem Dei, allelúja.;;45 Psállite Deo nostro, * psállite: psállite Regi nostro, psállite sapiénter.;;46 Omnis terra adóret te, * et psallat tibi: psalmum dicat nómini tuo, Dómine.;;65 Reges Tharsis * et ínsulæ múnera ófferent Regi Dómino.;;71 Omnes gentes * quascúmque fecísti, vénient, et adorábunt coram te, Dómine.;;85 @SanctiM/01-06:AntMatutinumM:2 (sed die Epiphaniæ dicitur) Veníte adorémus eum: quia ipse est Dóminus Deus noster.;;94 Adoráte Dóminum, * allelúja: in aula sancta ejus, allelúja.;;95 Adoráte Deum, * allelúja: omnes Angeli ejus, allelúja.;;96 [Nocturn 1 Versum] V. Omnis terra adóret te, et psallat tibi. R. Psalmum dicat nómini tuo, Dómine. [Nocturn 2 Versum] @:Versum 1 [Nocturn 3 Versum] V. Adoráte Dóminum, allelúja. R. In aula sancta ejus, allelúja. [Lectio1] De Isaía Prophéta !Isa 55:1-4 1 Omnes sitiéntes, veníte ad aquas, et qui non habétis argéntum, properáte, émite, et comédite: veníte, émite absque argénto et absque ulla commutatióne vinum et lac. 2 Quare appénditis argéntum non in pánibus, et labórem vestrum non in saturitáte? Audíte, audiéntes me, et comédite bonum, et delectábitur in crassitúdine ánima vestra. 3 Inclináte aurem vestram, et veníte ad me; audíte, et vivet ánima vestra, et fériam vobíscum pactum sempitérnum, misericórdias David fidéles. 4 Ecce testem pópulis dedi eum, ducem ac præceptórem géntibus. [Responsory1] R. Hódie in Jordáne baptizáto Dómino apérti sunt cæli, et sicut colúmba super eum Spíritus mansit, et vox Patris intónuit: * Hic est Fílius meus diléctus, in quo mihi bene complácui. V. Descéndit Spíritus Sanctus corporáli spécie sicut colúmba in ipsum, et vox de cælo facta est. R. Hic est Fílius meus diléctus, in quo mihi bene complácui. [Responsory1InfraOctavam] R. Tria sunt múnera pretiósa, quæ obtulérunt Magi Dómino in die ista, et habent in se divína mystéria: * In auro, ut ostendátur Regis poténtia: in thure, Sacerdótem magnum consídera: et in myrrha, Domínicam sepultúram. V. Salútis nostræ auctórem Magi veneráti sunt in cunábulis, et de thesáuris suis mýsticas ei múnerum spécies obtulérunt. R. In auro, ut ostendátur Regis poténtia: in thure, Sacerdótem magnum consídera: et in myrrha, Domínicam sepultúram. [Lectio2] !Isa 60:1-6 1 Surge, illumináre, Jerúsalem, quia venit lumen tuum, et glória Dómini super te orta est. 2 Quia ecce ténebræ opérient terram, et calígo pópulos; super te autem oriétur Dóminus, et glória ejus in te vidébitur. 3 Et ambulábunt gentes in lúmine tuo, et reges in splendóre ortus tui. 4 Leva in circúitu óculos tuos, et vide: omnes isti congregáti sunt, venérunt tibi; fílii tui de longe vénient et fíliæ tuæ de látere surgent. 5 Tunc vidébis, et áfflues; mirábitur et dilatábitur cor tuum: quando convérsa fúerit ad te multitúdo maris; fortitúdo géntium vénerit tibi. 6 Inundátio camelórum opériet te, dromedárii Mádian et Epha; omnes de Saba vénient, aurum et thus deferéntes, et laudem Dómino annuntiántes. [Responsory2] R. In colúmbæ spécie Spíritus Sanctus visus est, Patérna vox audíta est: * Hic est Fílius meus diléctus, in quo mihi bene complácui. V. Cæli apérti sunt super eum, et vox Patris intónuit. R. Hic est Fílius meus diléctus, in quo mihi bene complácui. [Lectio3] !Isa 61:10-11; 62:1 10 Gaudens gaudébo in Dómino, et exsultábit ánima mea in Deo meo, quia índuit me vestiméntis salútis, et induménto justítiæ circúmdedit me, quasi sponsum decorátum coróna, et quasi sponsam ornátam monílibus suis. 11 Sicut enim terra profert germen suum, et sicut hortus semen suum gérminat, sic Dóminus Deus germinábit justítiam et laudem coram univérsis géntibus. 1 Propter Sion non tacébo, et propter Jerúsalem non quiéscam, donec egrediátur ut splendor justus ejus, et salvátor ejus ut lampas accendátur. [Responsory3] R. Reges Tharsis et ínsulæ múnera ófferent: * Reges Arabum et Saba dona Dómino Deo addúcent. V. Omnes de Saba vénient, aurum et thus deferéntes. R. Reges Arabum et Saba dona Dómino Deo addúcent. &Gloria R. Reges Arabum et Saba dona Dómino Deo addúcent. [Lectio4] Sermo sancti Leónis Papæ !Sermo 2 de Epiphania Gaudéte in Dómino, dilectíssimi, íterum dico, gaudéte: quóniam brevi intervállo témporis, post solemnitátem Nativitátis Christi, festívitas declaratiónis ejus illúxit: et quem in illo die Virgo péperit, in hoc mundus agnóvit. Verbum enim caro factum, sic susceptiónis nostræ temperávit exórdia, ut natus Jesus et credéntibus maniféstus, et persequéntibus esset occúltus. Jam tunc ergo cæli enarravérunt glóriam Dei, et in omnem terram sonus veritátis exívit, quando et pastóribus exércitus Angelórum Salvatóris éditi annuntiátor appáruit, et Magos ad eum adorándum prǽvia stella perdúxit: ut a solis ortu usque ad occásum veri Regis generátio coruscáret, cum rerum fidem et regna Oriéntis per Magos díscerent, et Románum impérium non latéret. [Responsory4] R. Illumináre, illumináre Jerúsalem, quia venit lux tua: * Et glória Dómini super te orta est. V. Et ambulábunt gentes in lúmine tuo, et reges in splendóre ortus tui. R. Et glória Dómini super te orta est. [Lectio5] Nam et sævítia Heródis volens primórdia suspécti sibi Regis exstínguere, huic dispensatíoni nésciens serviébat: ut dum atróci inténtus facínori, ignótum sibi púerum indiscréta infántium cæde perséquitur, annuntiátum cǽlitus dominatóris ortum insígnior ubíque fama loquerétur: quam promptiórem ad narrándum, diligentiorémque faciébat et supérnæ significatiónis nóvitas, et cruentíssimi persecutóris impíetas. Tunc autem étiam Ægýpto Salvátor illátus est, ut gens antíquis erróribus dédita, jam ad vicínam salútem per occúltam grátiam signarétur: et quæ nondum ejécerat ab ánimo superstitiónem, jam hospítio recíperet veritátem. [Responsory5] R. Omnes de Saba vénient, aurum et thus deferéntes, et laudem Dómino annuntiántes, * Allelúja, allelúja, allelúja. V. Reges Tharsis et ínsulæ múnera ófferent, reges Arabum et Saba dona addúcent. R. Allelúja, allelúja, allelúja. [Lectio6] Agnoscámus ergo, dilectíssimi, in Magis adoratóribus Christi, vocatiónis nostræ fideíque primítias: et exsultántibus ánimis beátæ spei inítia celebrémus. Exínde enim in ætérnam hereditátem cœ́pimus introíre: exínde nobis Christum loquéntia Scripturárum arcána patuérunt, et véritas, quam Judæórum obcæcátio non récipit, ómnibus natiónibus lumen suum invéxit. Honorétur ítaque a nobis sacratíssimus dies, in quo salútis nostræ Auctor appáruit: et quem Magi infántem veneráti sunt in cunábulis, nos omnipoténtem adorémus in cælis. Ac sicut illi de thesáuris suis mýsticas Dómino múnerum spécies obtulérunt, ita et nos de córdibus nostris, quæ Deo sunt digna, promámus. [Responsory6] R. Magi véniunt ab Oriénte Jerosólymam, quæréntes, et dicéntes: Ubi est qui natus est, cujus stellam vídimus? * Et vénimus adoráre Dóminum. V. Vídimus stellam ejus in Oriénte. R. Et vénimus adoráre Dóminum. &Gloria R. Et vénimus adoráre Dóminum. [Lectio7] Léctio sancti Evangélii secúndum Matthǽum !Matt 2:1-12 Cum natus esset Jesus in Béthlehem Juda in diébus Heródis regis, ecce Magi ab Oriénte venérunt Jerosólymam, dicéntes: Ubi est qui natus est Rex Judæórum? Et réliqua. _ Homilía sancti Gregórii Papæ !Homilia 10 in Evang. Sicut in lectióne evangélica, fratres caríssimi, audístis, cæli Rege nato, rex terræ turbátus est: quia nimírum terréna altitúdo confúnditur, cum celsitúdo cæléstis aperítur. Sed quæréndum nobis est, quidnam sit, quod, Redemptóre nato, pastóribus in Judǽa Angelus appáruit, atque ad adorándum hunc ab Oriénte Magos non Angelus, sed stella perdúxit? Quia vidélicet Judǽis, tamquam ratióne uténtibus, rationále ánimal, id est, Angelus prædicáre débuit: gentíles vero, quia uti ratióne nesciébant, ad cognoscéndum Dóminum non per vocem, sed per signa perducúntur. Unde étiam per Paulum dícitur: Prophetíæ fidélibus datæ sunt, non infidélibus: signa autem infidélibus, non fidélibus. Quia et illis prophetíæ tamquam fidélibus, non infidélibus: et istis signa tamquam infidélibus, non fidélibus data sunt. [Responsory7] R. Stella, quam víderant Magi in Oriénte, antecedébat eos, donec venírent ad locum, ubi puer erat. * Vidéntes autem eam, gavísi sunt gáudio magno. V. Et intrántes domum, invenérunt púerum cum María matre ejus, et procidéntes adoravérunt eum. R. Vidéntes autem eam, gavísi sunt gáudio magno. [Lectio8] Et notándum, quod Redemptórem nostrum, cum jam perféctæ esset ætátis, eísdem gentílibus Apóstoli prǽdicant, eúmque párvulum, et necdum per humáni córporis offícium loquéntem, stella géntibus denúntiat: quia nimírum ratiónis ordo poscébat, ut et loquéntem jam Dóminum loquéntes nobis prædicatóres innotéscerent, et necdum loquéntem eleménta muta prædicárent. Sed in ómnibus signis, quæ vel nascénte Dómino, vel moriénte eo monstráta sunt, considerándum nobis est, quanta fúerit in quorúmdam Judæórum corde durítia, qui hunc nec per prophetíæ donum, nec per mirácula agnovérunt. [Responsory8] R. Vidéntes stellam Magi, gavísi sunt gáudio magno: * Et intrántes domum invenérunt púerum cum María matre ejus, et procidéntes adoravérunt eum: * Et apértis thesáuris suis obtulérunt ei múnera, aurum, thus, et myrrham. V. Stella, quam víderant Magi in Oriénte, antecedébat eos, usque dum véniens staret supra ubi erat puer. R. Et intrántes domum invenérunt púerum cum María matre ejus, et procidéntes adoravérunt eum: &Gloria R. Et apértis thesáuris suis obtulérunt ei múnera, aurum, thus, et myrrham. [Lectio9] Omnia quippe eleménta auctórem suum venísse testáta sunt. Ut enim de eis quiddam usu humáno loquar: Deum hunc cæli esse cognovérunt, quia prótinus stellam misérunt. Mare cognóvit, quia sub plantis ejus se calcábile prǽbuit. Terra cognóvit, quia eo moriénte contrémuit. Sol cognóvit, quia lucis suæ rádios abscóndit. Saxa et paríetes cognovérunt, quia témpore mortis ejus scissa sunt. Inférnus agnóvit, quia hos, quos tenébat mórtuos, réddidit. Et tamen hunc, quem Dóminum ómnia insensibília eleménta sensérunt, adhuc infidélium Judæórum corda Deum esse mínime cognóscunt, et durióra saxis, scindi ad pœniténdum nolunt. &teDeum [Versum 0] @:Responsory6:3-4 [Ant Laudes] @:Ant Vespera [Capitulum Laudes] !Isa 60:1 v. Surge, illumináre Jerúsalem, quia venit lumen tuum, et glória Dómini super te orta est. $Deo gratias [Hymnus Laudes] {:H-Osolamagnarum:}v. O sola magnárum úrbium Major Bethlem, cui cóntigit Ducem salútis cǽlitus Incorporátum gígnere. _ Quem stella, quæ solis rotam Vincit decóre, ac lúmine; Venísse terris núntiat Cum carne terréstri Deum. _ Vidére postquam illum Magi, Eóa promunt múnera: Stratíque votis ófferunt Thus, myrrham, et aurum régium. _ Regem Deúmque annúntiant Thesáurus, et fragrans odor Thuris Sabǽi, ac mýrrheus Pulvis sepúlcrum prǽdocet. _ * Jesu, tibi sit glória, Qui apparuísti géntibus, Cum Patre, et almo Spíritu In sempitérna sǽcula. Amen. [Versum 2] V. Adoráte Deum, allelúja. R. Omnes Angeli ejus, allelúja. [Versum 2] (rubrica cisterciensis) @:Versum 1 [Ant 2] Hódie * cælésti Sponso juncta est Ecclésia, quóniam in Jordáne lavit Christus ejus crímina: currunt cum munéribus Magi ad regáles núptias, et ex aqua facto vino lætántur convívæ, allelúja. [Lectio Prima] !Isa 60:6 v. Omnes de Saba vénient, aurum et thus deferéntes, et laudem Dómino annuntiántes. [Responsory Breve Tertia] R.br. Reges Tharsis et ínsulæ múnera ófferent, * Allelúja, allelúja. R. Reges Tharsis et ínsulæ múnera ófferent, * Allelúja, allelúja. V. Reges Arabum et Saba dona addúcent. R. Allelúja, allelúja. &Gloria R. Reges Tharsis et ínsulæ múnera ófferent, * Allelúja, allelúja. [Responsory Breve Tertia] (rubrica cisterciensis) R.br. Dies sanctificátus, * Illúxit nobis. R. Dies sanctificátus, * Illúxit nobis. V. Veníte, Gentes, et adoráte Dóminum. R. Illúxit nobis. [Versum Tertia] V. Omnes de Saba vénient, allelúja. R. Aurum et thus deferéntes, allelúja. [Capitulum Sexta] !Isa 60:4 v. Leva in circúitu óculos tuos, et vide: omnes isti congregáti sunt, venérunt tibi: fílii tui de longe vénient, et fíliæ tuæ de látere surgent. $Deo gratias [Responsory Breve Sexta] R.br. Omnes de Saba vénient, * Allelúja, allelúja. R. Omnes de Saba vénient, * Allelúja, allelúja. V. Aurum et thus deferéntes. R. Allelúja, allelúja. &Gloria R. Omnes de Saba vénient, * Allelúja, allelúja. [Responsory Breve Sexta] (rubrica cisterciensis) R.br. Reges Tharsis et ínsulæ * Múnera ófferent. R. Reges Tharsis et ínsulæ * Múnera ófferent. V. Reges Arabum et Saba dona addúcent. R. Múnera ófferent. [Versum Sexta] @:Nocturn 3 Versum [Capitulum Nona] @:Lectio Prima $Deo gratias [Responsory Breve Nona] R.br. Adoráte Dóminum, * Allelúja, allelúja. R. Adoráte Dóminum, * Allelúja, allelúja. V. In aula sancta ejus. R. Allelúja, allelúja. &Gloria R. Adoráte Dóminum, * Allelúja, allelúja. [Versum Nona] @:Versum 2 [Versum 3] (rubrica cisterciensis) @:Versum 1 [Ant 3] Tribus miráculis * ornátum diem sanctum cólimus: hódie stella Magos duxit ad præsépium: hódie vinum ex aqua factum est ad núptias: hódie in Jordáne a Joánne Christus baptizári vóluit, ut salváret nos, allelúja. [Ant 3] (rubrica cisterciensis) Ab Oriénte * venérunt Magi in Béthlehem adoráre Dóminum, et apértis thesáuris suis pretiósa múnera obtulérunt: aurum sicut Regi magno: thus sicut Deo vero: myrrham sepultúræ ejus.